Thanh Hoábiết đến không phải vì có nhiều danh lam, thắng cảnh, di tích đền đài, miếu,phủ cuốn hút mê đắm lòng người, thoả chí viễn du, mà còn vì Thanh hoá là xứ ẩmthực tiêu biểu của miền Trung, vì ẩm thực xứ Thanh có sức mê đắm lòng người.
Ẩm thực xứ Thanh không chỉ đơn thuần làăn uống mà đã thăng hoa thành văn hoá như một biểu hiện của văn minh nhân loại,của Quốc gia và của dân tộc. Ẩm thực Thanh Hoá là tiêu chí xếp bậc thang giátrị, là vùng đất đa dạng và phong phú các món ăn tiến vua, sự tinh tuý trongtừng món ăn tạo nên thương hiệu. Văn hoá ẩm thực chảy chung mạch nguồn văn hoáẩm thực của dân tộc, duy trì và phát triển mạnh mẽ bởi yếu tố truyền thống,hiện đại và yếu tố tự nhiên lịch sử, chính trị, văn hoá.
Chả tôm Thanh Hoá (ảnhsưu tầm)
Sản vật gắn với vùng núi trung du ThanhHoá đã thành thương hiệu, thành tên gọi trong sổ tay ẩm thực người Việt với quếThường Xuân, mía đường chèo, măng trúc, măng mai, mộc nhĩ, nấm hương, rau dớn,ngô, bưởi Luận Văn… Nếu có thời gian dùng lại ở Thanh Hoá đừng bỏ qua cơ hộithưởng thức món "tôm bay", món "bọ xít" để cảm nhận món ăntừ côn trùng đang là xu thế thời thượng. Du khách sẽ cảm thấy thiếu hụt chochuyến sơn cước nếu không dùng món ốc đá - ốc thuốc, món quà tuyệt diệu củathiên nhiên miền núi xứ Thanh mang lại.
Với 7 dân tộc anh em cùng chung sống tạiThanh Hoá, mỗi tộc người có một món ăn đặc trưng góp vào kho tàng ẩm thực nhữngmón ăn để đời truyền kiếp như món canh đắng, canh uôi của người Mường. NgườiThái với món đặc sản riêng cá lăng, cá chính. Người Mông, Dao nổi tiếng với mónsâu măng và uống rượu ngâm công phu từ sâu măng… Các tộc người Thanh Hoá đềukhắc cốt ghi tâm câu thành ngữ cửa miệng ''cơm nếp đùi gà, nhà ta cóngọc", việc ăn cơm nếp, đồ xôi nếp, đùm mo cơm nếp, cơm lam ống nứa trởthành nếp ăn và tập tục của họ.
Chè lam Phủ Quàng(ảnhsưu tầm)
Món ăn vùng đồng bằng để lại dư vị đậmđà, hằn sâu thêm nỗi nhớ, cho nỗi nhớ món ngon thêm lâu bền. Với địa hình tựnhiên vốn có, đã cung cấp cho nông dân nhiều sản vật tôm, tép, cá, cua, ngô,khoai để làm nên món chè ngô, trứng ốc, ốc bươu hấp gừng, mắm tép Hà Yên (HàTrung). Về Di sản thế giới Thành nhà Hồ , du khách được thưởng thức món bánhrăng bừa, điểm tâm món chè lam Phủ Quảng. Rong duổi đến đất Lam Kinh đừng quênmua bánh gai Tứ Trụ về làm quà. Mỗi món ăn đều để lại cho du khách một cảmgiác, một ấn tượng khó quên và rất riêng chỉ ở Thanh Hoá mới có.
Chả rươi Thanh Hoá(ảnh sưu tầm)
Món ngon Thanh Hoá không thể bỏ qua đượccác món ăn từ biển mang lại như cá, tôm, cua, rươi, nha,… mang hương vị đặctrưng riêng do địa hình tự nhiên mang lại, gỏi nhệch cũng là món ngon nổi tiếngkhông thể không thử khi đến Nga Sơn. Đến Hậu Lộc lại nổi tiếng với món Phi cầuSài, món ăn tiến vua thượng hảo hạng. Ngoài phi, con ngao vùng triều Hậu Lộc,Hoằng Hoá, Quảng Xương, Tĩnh Gia lại ghi danh ẩm thực ở vị ngọt, mát, bổ tựnhiên khi đem hấp với ngồng mồng tơi thì "ngon đến tụt lưỡi". Ngoàira còn nhắc đến với món bánh đa Khúc phụ (Hoằng Hoá), Diêm Phố (Hậu Lộc), bánhđa làng Chòm (Thiệu Châu, Thiệu Hoá). Cùng với bánh đa là bánh đúc góp phần làmphong phú món quà quê xứ Thanh. Món nem chua, nem thính cũng là những món tạonên thương hiệu đặc sản của xứ Thanh.
Nem chua Thanh Hoá(ảnh sưu tầm)
Ẩm thực xứ Thanh kể mãi không hết, xin đểthời gian lưu dấu, để thực khách thẩm bình. Món ngon Thanh Hoá đã làm ấm lòngbao người con xa xứ, làm mạnh thêm bước chân lữ thứ, đem lại thi tứ cho kháchlàng văn, làm nặng túi tiền cho kẻ buôn, người bán, theo bước chân du khách ratận năm châu, bốn biển. Ẩm thực Thanh Hoá vừa mang nét chung của ẩm thực ViệtNam vừa có nét riêng đặc trưng vùng miền, xứng đáng ghi tên trên bản đồ ẩm thựcđỏ Việt Nam, xứng đáng để du khách chọn làm nơi thưởng lãm.
Vũ Thị Ngời
