Cáchtrung tâm thành phố Thanh Hoá chưa đầy 150 km, trên đỉnh cao của dãy núi PùLuông hùng vĩ, có một thung lũng còn rất đỗi nguyên sơ và thơ mộng là bản KhoMường (xã vùng cao Thành Sơn, huyện Bá Thước) của người Thái trắng nằm sâutrong vùng lõi của Khu bảo tồn thiên nhiên quốc gia Pù Luông.
Theođồng bào tại đây giải thích, “Kho” nghĩa là cái gốc, “Mường” là làng. “KhoMường” chính là nơi đầu tiên mà con người lập nghiệp tại khu vực này. Khoảng300 năm trước, một số người xã Lũng Cao đi săn bắn, thấy thung lũng này khábằng phẳng, lại có nguồn nước dồi dào từ các con suối nên quyết định đến đâyphát nương làm rẫy và tạo dựng bản làng thơ mộng, trù phú như ngày nay.
Thờiđiểm tuyệt vời nhất để khám phá vẻ đẹp Kho Mường là tầm tháng 5 và tháng 10,vào mùa lúa chín. Khi đó, bản làng hiện lên với vẻ đẹp trù phú, ấm no và rực rỡsắc vàng xen lẫn sắc xanh mượt mà của lúa. Những thửa ruộng ngút tầm mắt, thấpthoáng xa xa là dăm mái nhà sàn chênh vênh chênh sườn núi giữa rừng núi hoangsơ.
Đườngvào Kho Mường là những cung ngoằn nghèo, một bên là vách núi, một bên là vựcsâu với những thửa ruộng bậc thang vàng ruộm, những trảng rừng ngút ngát. Đâylà con đường với cảnh trí thiên nhiên tuyệt đẹp nhưng cũng khá khó khăn, hiểmtrở.
Nhìntừ trên cao, Kho Mường hiện ra với vẻ đẹp đơn sơ, bình dị của những xóm nhà sànnằm sát chân núi. Đa số lợp mái rơm, mái cọ với chuồng trâu, bò ở dưới, cònngười ngủ phía trên như truyền thống từ ngàn đời. Phía trước các ngôi nhà sànlà những thửa ruộng bậc thang thoai thoải. Bao quanh Kho Mường là những cánhrừng già nguyên sinh hoang sơ ôm ấp xóm làng.
Bản làng mộc mạc, bìnhdị
Đến với bản Kho MườngPù Luông, du khách có thể chiêm ngưỡng cảnh sắc thiên nhiên, trải nghiệm, tìmhiểu nét văn hóa, phong tục tập quán của người dân tộc Thái, hòa mình vào cuộcsống dân dã, thưởng thức những món ăn truyền thống đậm đà hương vị núi rừngnhư: Cơm lam, nộm hoa chuối rừng, canh đắng, rượu ngô, kiệu muốichua... Đặc biệt, phải nói đến món vịt Cổ Lũng - giống vịt đã trở thànhthương hiệu nổi tiếng.
BT:Lê Lan
Ảnh: Sưu tầm