Xã Quang Chiểu,huyệnMường Lát tỉnhThanh Hóa, là một vùng đất sơn thủy hữu tình, Người dân nơi đây từ bao đờinay gắn bó với nghề làm nông. Trong đó nếp Cay Nọi là giống lúa bản địa đượcxem như sản vật nông nghiệp quý hiếm của vùng đất này.
Giống lúa này gọi theotiếng của đồng bào dân tộc Thái là Cáy Nọi, Cay Nọi (Cáy là gà, Nọi là nhỏ,nghĩa là lúa con gà nhỏ) được du nhập vào xã Quang Chiểu vào những năm1980-1990 và được bà con lưu giữ và phát triển. Cây lúa có chiều cao 1,2-1,5m.Hạt gạo tròn, trắng đục, lúa khi chín màu vàng, màu đỏ tía, khi đổlên có mùi thơm ngọt, mềm dẻo thường được bà con dùng để đồ xôi, nấu chè, làmbánh.... Đặc điểm nổi bật của giống lúa nếp Cay Nọi là mỗi năm chỉ sản xuấtđược một vụ duy nhất, thời gian từ khi gieo cấy đến khi thu hoạch kéo dài tới 5tháng, từ tháng 6 bắt đầu gieo mạ cho đến cuối tháng 10, đầu tháng 11 thì thuhoạch.
Toàn xã Quang Chiểu có hơn400 ha đất nông nghiệp thì đã có hơn 300 ha trồng lúa nếp Cay Nọi. Vào mùa lúachín, nơi đây như một thảm lụa vàng trải dài bất tận.
Sản phẩm gạo nếp Cay Nọi đãđược công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao từ năm 2021. Đây cũng là sản phẩm đầutiên được huyện Mường Lát lựa chọn xây dựng sản phẩm OCOP. Hiện nay đã có mặt ởthị trường trong và ngoài tỉnh. Đây cũng là đặc sản mà mỗi du khách đều lựachọn làm quà tặng cho người thân và bạn bè sau mỗi dịp đến thăm Mường Lát
Cánh đồng lúa nếp CayNọi (Nguồn ảnh:muonglatthanhhoa.gov.vn)
Nguyễn Huyên
