Thanh Hóa là vùng đất có lịch sử lâu đời, nơi hội tụ và giao thoa của nhiều nền văn hóa. Trải qua hàng trăm năm, chùa ở Thanh Hóa không chỉ đơn thuần là công trình kiến trúc tâm linh mà còn lưu giữ nhiều giá trị về lịch sử, văn hóa và trở thành điểm đến thu hút đông đảo người dân, du khách.
Chùa ở Thanh Hóa không chỉ là công trình tôn giáo lâu đời mà còn là trung tâm sinh hoạt tín ngưỡng của người dân xứ Thanh. Đây là nơi gửi gắm niềm tin, cầu an, cầu phúc mỗi dịp lễ Tết, đồng thời trở thành điểm đến hấp dẫn về du lịch và văn hóa. Du khách ghé thăm chùa có thể tìm hiểu thêm về lịch sử và cảm nhận đời sống tinh thần đặc sắc của vùng đất này.
Hầu hết những ngôi chùa ở Thanh Hóa đều được xây dựng theo lối kiến trúc đặc trưng với mái cong, cột gỗ vững chắc, điêu khắc rồng phượng. Bên trong chùa còn lưu giữ nhiều tượng Phật cổ, chuông đồng, bia đá, không chỉ mang giá trị lịch sử lâu đời mà còn thể hiện nét văn hóa, nghệ thuật tinh xảo, tạo nên không gian linh thiêng và đậm chất riêng.
Tọa lạc tại số 34 Bến Ngự, phường Hạc Thành, Thanh Hóa, chùa Thanh Hà được hình thành từ đầu thế kỷ XX nhờ sự chung tay của dân làng Đức Thọ và quan tri huyện Cẩm Thủy. Ngôi chùa ở Thanh Hóa gồm nhiều hạng mục như nhà Tổ, tăng đường, nhà thờ Mẫu, nhà Tứ Ân nhấn mạnh bốn ân lớn là ân Tổ quốc, ân Tam Bảo, ân cha mẹ và ân người giúp đỡ.
Điểm đặc biệt của chùa Thanh Hà là hệ thống câu đối ở Tam quan, Nghi môn, Phật điện được chạm khắc tinh xảo trên đá và cột gỗ. Điều này thể hiện giá trị nghệ thuật và truyền tải tư tưởng hướng thiện, giáo dục đạo đức sâu sắc.
Chùa Đại Bi hay còn gọi là chùa Mật, nằm dưới chân núi Kỳ Lân, bên dòng Kênh Vi ở trung tâm Thanh Hóa. Ngôi chùa được vua Lê Thần Tông cho xây dựng sau vì ngưỡng mộ cảnh sắc núi non hữu tình nơi đây.
Đặc biệt, chùa cũng là nơi đặt Thượng sàng hạ mộ của chính vị vua này, trở thành một trong những ngôi chùa ở Thanh Hóa hiếm hoi gắn liền với cuộc đời một vị vua trong lịch sử Việt Nam. Không chỉ mang giá trị tâm linh, chùa Đại Bi còn là điểm đến thơ mộng, in dấu chân của nhiều tao nhân mặc khách.
Chùa Đại Bi là ngôi chùa ở Thanh Hóa gắn liền với cuộc đời vua Lê Thần Tông
Chùa Hoa Long thuộc địa phận xã Biện Thượng, được bao quanh bởi năm dãy núi Mông Cù, Hùng Lĩnh, Cô Sơn, Kim Sơn và Kim Âu, tạo nên thế đất vững chãi. Đây là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, nổi bật với kiến trúc hình bông sen, một thiết kế hiếm thấy trong mỹ thuật cổ Việt Nam.
Ngôi chùa ở Thanh Hóa có niên đại từ thế kỷ XVII, là nơi lưu giữ nhiều giá trị kiến trúc, điêu khắc tinh xảo bằng đá và gỗ. Đến đây, bên cạnh việc hành hương, chiêm bái, du khách có thể tìm hiểu thêm về nghệ thuật tạo hình đặc sắc, kết tinh trí tuệ của nghệ nhân xưa.
Chùa Bụt có địa chỉ tại xã Hoằng Tiến, bên bờ biển Hải Tiến. Đây là ngôi chùa ở Thanh Hóa gắn với lịch sử gần 1.000 năm, xây dựng cạnh gian thờ Đức Thánh Cả Tô Hiến Thành, một vị đại thần triều Lý. Trải qua thăng trầm, chùa đã được phục dựng với kiến trúc truyền thống uy nghiêm, lưng tựa núi, mặt hướng biển, mang ý nghĩa vững bền.
Tam quan chùa được xem như tấm lá chắn che chở ngư dân trước thiên tai và mang đến sự bình an cho người dân ven biển. Với sự giao thoa giữa yếu tố lịch sử và cảnh quan biển trời, chùa Bụt là điểm đến tâm linh độc đáo ở xứ Thanh.
Cảm nhận không gian thanh tịnh và tìm hiểu lịch sử tại chùa Bụt
Khởi công năm 2010 trên ngọn núi Hàm Rồng, thiền viện Trúc Lâm Hàm Rồng có diện tích hơn 10.000m² với 12 hạng mục công trình như Tam quan, Tam bảo, lầu chuông, thiền đường, trai đường... Vị trí đắc địa nằm giữa rừng thông xanh mát và bên bờ sông Mã giúp không gian của chùa mang vẻ yên bình, thanh tịnh đặc trưng.
Đặc biệt, từ thiền viện, du khách có thể phóng tầm mắt ngắm toàn cảnh núi non hữu tình và đô thị hiện đại vừa gần gũi vừa sôi động. Không chỉ là chốn tu hành, thiền viện còn gắn liền với di tích lịch sử như trận địa pháo đồi C4, đền thờ các bà mẹ Việt Nam anh hùng và đền thờ anh hùng liệt sĩ.
Khoảng thời gian đầu xuân, ngay sau Tết Nguyên Đán, được xem là lúc lý tưởng nhất để đi lễ chùa ở Thanh Hóa. Đây là thời điểm diễn ra nhiều lễ hội đền chùa truyền thống, không khí rộn ràng với những nghi thức cầu an, cầu phúc đầu năm.
Bên cạnh đó, du khách có thể lựa chọn đi chùa vào các dịp mùng 1, ngày rằm hàng tháng hay những ngày đại lễ lớn của Phật giáo như Phật Đản, Vu Lan báo hiếu. Đây là dịp để vừa chiêm bái, vừa hòa mình vào không khí linh thiêng, thành kính.
Nếu mong muốn một trải nghiệm an tĩnh hơn, mùa thu là thời điểm lý tưởng để vãn cảnh, cảm nhận vẻ đẹp trầm mặc của những ngôi chùa cổ kính. Ngoài ra, nhiều chùa còn tổ chức khóa tu mùa hè cho thanh thiếu niên và khóa tu ngắn hạn cuối tuần, mang đến cơ hội thực tập thiền định, lắng tâm và trải nghiệm đời sống tu học.
Để đảm bảo không khí trang nghiêm và linh thiêng khi chiêm bái những ngôi chùa ở Thanh Hóa, có một số lưu ý bạn cần ghi nhớ như sau:
Trang phục: Mặc quần áo kín đáo, gọn gàng, không mặc đồ quá ngắn hoặc hở vai.
Thái độ ứng xử: Giữ im lặng, đi lại nhẹ nhàng, không cười đùa lớn tiếng trong khuôn viên chùa và các khu vực chiêm bái.
Dâng lễ: Ưu tiên dâng hương, hoa tươi, trái cây, bánh kẹo và hạn chế dùng quá nhiều vàng mã cầu kỳ, gây lãng phí.
Giữ gìn vệ sinh: Không xả rác, không khắc vẽ lên tượng hoặc các công trình được lưu trữ, trưng bày trong chùa.
Tôn trọng quy định: Chỉ chụp ảnh khi được cho phép, tránh xâm phạm nơi thờ tự.
Kết hợp trong hành trình chiêm bái, ghé thăm những ngôi chùa ở Thanh Hóa, bạn có thể tham quan một số địa điểm du lịch tâm linh, du lịch sinh thái và thưởng thức đặc sản trứ danh như nem chua, bánh cuốn, chả tôm, chè lam:
Biển Sầm Sơn (phường Sầm Sơn): Bãi biển nổi tiếng nhất Thanh Hóa, địa điểm lý tưởng để nghỉ dưỡng và thưởng thức đặc sản biển sau khi hành hương.
Suối cá thần Cẩm Lương (xã Cẩm Tú): Nơi có hàng nghìn con cá tụ tập dưới chân núi Trường Sinh, gắn với truyền thuyết linh thiêng.
Thành Nhà Hồ (xã Tây Đô): Di sản văn hóa thế giới, với kiến trúc thành đá độc đáo từ thế kỷ XIV.
Đền Bà Triệu (xã Triệu Lộc): Nơi thờ nữ anh hùng Triệu Thị Trinh, điểm đến linh thiêng kết hợp tìm hiểu lịch sử dân tộc.
Những ngôi chùa ở Thanh Hóa không chỉ đơn thuần là nơi lễ Phật cầu an, mà còn là điểm hẹn để mỗi người tìm về sự tĩnh lặng trong tâm hồn. Giữa nhịp sống hối hả, ghé thăm, chiêm bái chùa chiền sẽ giúp du khách cảm nhận nét đẹp kiến trúc, lắng nghe câu chuyện lịch sử và hòa mình vào văn hóa bản địa.
Nếu có dịp ghé thăm các ngôi chùa ở Thanh Hóa để lắng nghe nhịp thở của quá khứ và tận hưởng những phút giây an yên nơi cửa Phật.
